Krassen in mijn ziel; het effect van woorden

Er zijn mensen die (achteraf) in hun leven een bepaald punt of moment herkennen waarop er een verandering is ingezet. Of juist een specifieke gebeurtenis waarop het leven er ineens en soms abrupt anders uitzag. Ik vind het lekker om thee te drinken en laatst kreeg ik toevallig deze vraag bij mijn theezakje. Mijn antwoord op de vraag “wat was voor jou een levensveranderende ervaring?” is helder en ik praat hier heel openhartig over. Mijn “turningpoint” op 3 september 2012, net 4 maanden na de geboorte van mijn jongste zoon Bram. In deze blog schrijf ik hier meer over en reflecteer ik na meer dan 10 jaar (exact 6700 dagen) op deze intensieve en heftige tijd.

Wat was voor JOU een levensveranderende ervaring?

Om deze vraag te beantwoorden ga ik terug naar het jaar 2012. Eind april is Bram geboren op de uitgerekende datum; Koninginnedag (30 april). Mijn zwangerschap verliep, net zoals bij Stijn, erg fijn; geen klachten of kwaaltjes en ik zat lekker in mijn vel. Ergens vond ik het jammer dat aan deze tijd van een dikke buik een einde was gekomen. Uiteraard was ik ook dolgelukkig dat ik weer moeder was geworden van een jongetje 💙. Deze keer verliep de kraamtijd beter dan de vorige keer. Bij de oudste zoon (Stijn) was ik op Bevrijdingsdag van Eindhoven in het jaar 2010 bevallen in het Catharina ziekenhuis waarna ik moest herstellen van een bevalling zonder persweeën. Stijn kwam met de navelstreng om zijn nek uiteindelijk ter wereld met behulp van een vacuümpomp. Volgens mij bij poging 3, mijn lijf sluitte mij onbewust hiervan af, ik zat in mijn eigen wereld. Na de bevalling bleef ik met baby Stijn 1 nacht in het ziekenhuis en bij thuiskomst maakten wij kennis met onze kraamzorg. Deze dames hebben hard gewerkt om mij zowel fysiek als emotioneel te laten herstellen van de heftige bevalling.

Bij Bram had ik een hele andere bevalling, een zeer vlotte thuisbevalling waarbij de kraamzorg niet op tijd was. Fijn om ook een andere ervaring te hebben van deze oerkrachten in het vrouwelijk lichaam. Mijn lijf had na de geboorte van Bram minder tijd nodig om te herstellen. Mijn man was net gestart aan een nieuwe baan in Rotterdam en was veel aan het werk. Tijdens deze kraamtijd had ik veel steun in huis van maar liefst 2 kraamverzorgsters naast mijn familie. Ik was dolgelukkig dat deze keer de borstvoeding wel lukte, mede dankzij door de rust die er was in huis en de kraamverzorgsters. Mijn eigen ervaring en geduld hielpen ook mee in dit proces. Ik kon er echt van genieten, dit intieme moment en quality time samen met onze zoon. Mijn herstel ging zo goed dat ik na 10 dagen alleen met de beide kinderen op de stoep stond bij mijn ouders in Oss als verassing voor mijn moeder haar 60ste verjaardag.

zelf ontworpen geboortekaartje met 4 vogeltjes; mama, stijn, papa en bram in de boom

Bij beide kinderen had ik tot het laatste moment doorgewerkt en was ik 4 weken voor de uitgerekende datum met zwangerschapsverlof gegaan. Dat resulteerde in 12 weken verlof na de bevalling (inmiddels zijn de regels in Nederland veranderd). Die weken verlof vlogen natuurlijk voorbij en na het geboorteverlof van Stijn had ik nog de hele maand december onbetaald verlof genomen voordat ik januari 2011 weer aan het werk ging. Bij de zwangerschap van Bram had ik daar geen seconde over nagedacht dat dit ook een mogelijkheid was. Meteen na het zwangerschaps- en bevallingsverlof ging ik weer aan het werk eind juli 2012.

De eigenaren van het bedrijf waar ik werkte, Bart van Hussen en Paul van Loon (nee niet die boekenschrijver), waren tijdens mijn verlof bij mij thuis langs geweest om te vertellen aan welke projecten of opdrachten ik moest werken. Dat was een zeer bijzonder gesprek kan ik wel zeggen. Wij zaten bij mij in de tuin terwijl mijn man in Rotterdam aan het werk was en de kinderen boven op bed lagen. Dat was niet wat het bijzonder maakte, ik legde uit dat ik nog borstvoeding gaf aan Bram en dat ik dit wilde blijven doen tijdens werktijd. Daarop werd gereageerd met de letterlijke woorden “daar doen wij niet aan”. Ik was verbaasd, nouja met stomheid geslagen. Echter hadden uitspraken als dat hadden wij kunnen weten bij het aannemen van een vrouw van 30 op het nieuws dat ik zwanger was mij ook al bijzonder verrast zonder dat er een felicitatie werd uitgesproken. Bij mijn sollicitatiegesprek eind 2008 werd gevraagd of ik fulltime wilde blijven werken, waarop ik ja ge -antwoord had. Wist ik veel dat voor mij het moederschap in het verschiet lag.

Dit gesprek in mijn tuin zorgde er bij mij voor dat ik met frisse tegenzin weer aan het werk ging bij Empaction, of nee ze hadden mij overgezet naar een ander B.V. Lock’nGo. Bijzonder dat deze 2 mannen alleen maar zakelijk nadenken, niet op de hoogte zijn van de regelingen die er in Nederland zijn. Met mijn goede bedoelingen heb ik nog uitgelegd dat ik recht had op het geven van borstvoeding en daar een deel van de werktijd voor mocht gebruiken. Ik durfde er niet over te beginnen dat het wettelijk geregeld is dat een werkgever ook voor een kolfruimte moet zorgen. Bij het kantoor aan de Stratumsedijk was er namelijk (nog) geen kolfruimte ingericht. Goed werkgeversschap is in mijn ogen op de hoogte zijn van de wetten en regels in Nederland en het goede gesprek hierover voeren in plaats van werknemer(s) iets opleggen.

Daar ging ik dan eind mei, met goede moed op de fiets naar kantoor. Voor degene die (nog) nooit bevallen zijn, kan ik een geheim verklappen, ik was helemaal afgeschakeld tijdens mijn verlof van werk en ook het gebruik van een laptop. In de workflow komen voelt als herstellen van uitval op het werk kan ik nu uit ervaring zeggen. De borstvoeding gaf ik als het even kon aan Bram bij de kinderdagopvang dat was op fietsafstand.

Ik voelde mij weer niet serieus genomen op het werk als vrouw. Echter durfde ik er niks van te zeggen door ervaringen in het verleden. Bij sollicitatie werd er een bonusregeling afgesproken met de medewerkers die contractueel werd vastgelegd. In de praktijk werd hier, in ieder geval bij mij, van afgeweken. Ik heb een sterk rechtvaardigheidsgevoel dat mij in de weg zat bij de Empaction werkwijze; (1) alle uren declareren uit het beschikbare budget en (2) het ophogen van cijfers in monitoringsrapporten van de elektronisch stallingen. Mijn vader heeft mij als klein meisje geleerd om alleen een handtekening ergens onder te zetten als je het gelezen hebt, het begrijpt en geen vragen hebt. Ik gaf op het werk aan dat ik de cijfers in de rapportage van de Lock’n’Go stallingen niet ging ophogen. Voor het ontvangen van mijn PhD titel heeft Jan Westra, de voorzitter van de Faculteit Bouwkunde, mij uitgelegd welke rechten en plichten (verantwoordelijkheden) er horen bij het in ontvangst nemen van een doctorstitel. Ik had verwacht dat dr. Paul van Loon dat ook wist.

Doordat ik tijdens mijn 1e zwangerschapsverlof in dat jaar minder gewerkt had was het onmogelijk om de voorgestelde bonus van 20.000 euro te halen. Ik ben hierover het gesprek aangegaan met mijn eigen berekeningen en argumenten. Tijdens dat jaar (2010) had ik veel tijd gestoken in een verkiezingskalender ter promotie van de werkzaamheden voor het bedrijf. Tijdens mijn uitgestelde van 5 weken huwelijksreis (dec 2009) heb ik zelfs nog hieraan gewerkt en contact gehad met de drukker en de directeuren vanuit Australië. Zodoende was dit relatiegeschenk op tijd klaar voor verzending naar alle (potentiële) klanten voordat de verkiezingen gehouden werden. Paul en Bart kwamen met het argument dat dit geen betaalde opdracht en niet mee telde voor de afgesproken bonus. Ik voelde mij ontzettend genaaid, ook wetende dat andere collega’s ruim 10.000 tot 30.000 euro bonus per jaar ontvingen naast het jaarinkomen. Bij de gesprekken na het bekendmaken van mijn 1e zwangerschap werd door Bart aangegeven dat er voor iedereen bij Empaction dezelfde regels gelden en dat er in principe fulltime (lees 40 uur) gewerkt wordt. En in dezelfde zin werd gezegd dat bij collega Dirk een uitzondering gemaakt was. Vreemd en tegenstrijdig…

Rondom de bonus afspraken voelde ik mezelf als vrouw benadeeld en heb ik contact opgenomen met mijn rechtsbijstand verzekering. Namens de behandelaar zijn brieven er gestuurd naar Empaction over de discriminatie en dat iedereen recht heeft op gelijke behandeling. In een persoonlijk gesprek met de directeuren werd mij vriendelijk verzocht de zaak te laten vallen en er werd ook gemeld dat indien ik dat niet deed ik op zoek kon gaan naar ander werk. Dit was de 1e verbazing op het werk, hoor ik dat nu goed… Uiteindelijk heb ik 250 euro ontvangen waar ik een “halve” ipad van kon kopen. Echt heel bijzonder die gelijke regels….

kaarten voor de geboorte van Bram

Voordat ik eind mei 2012 weer aan het werk ging heb ik alle kaarten opgeruimd en begon ik vol goede moed met werken. Ik wilde mezelf bewijzen op het werk; laten zien dat ik een goede werknemer ben. Dat bewijzen en pleasen zit in mijn aard, of nou ja zat kan ik nu wel zeggen na alle levensgebeurtenissen na 2012. Mijn houding en instelling op mijn werk destijds zorgde ervoor dat ik keihard over mijn eigen grenzen heen. Op dat moment zag ik dat niet, dat inzicht kwam pas later…

Even een anekdote tussendoor; zomer 2022 op Elba is Bram helemaal overprikkeld en moe, hij wil tot het einde erbij blijven met de vakantievrienden. Ik zeg dat hij over zijn eigen grenzen heen gaat, hij zegt en vraagt “wat doe ik nu weer fout, over welke grens ga ik?” Ik leg uit dat deze grens onzichtbaar is en dat ik het beter uit kan leggen aan de hand van een batterij. Ik vertelde “je batterij is nu helemaal leeg en je kan die opladen door te gaan slapen”. Daarna hebben wij het hier nog over gehad dat het goed is om in de eerste plaats goed voor je lijf te zorgen met eten & drinken, rust momenten en voldoende slaap. Daarnaast is het goed om echt naar je eigen lijf te luisteren, die geeft allerlei signalen. Onbewust negeren wij die vaak. Dooe beter te luisteren naar deze signalen zorg je ervoor dat de batterij niet helemaal leegloopt en je (ge)makkelijker kan herstellen.

Die (lichamelijke) signalen heb ik jarenlang zelf ook genegeerd. En zo kwam het tot het moment dat ik op maandag 3 september 2012, na het bruiloft weekend van mijn broer mezelf heb ziek gemeld heb op mijn werk. Ik had meerdere nachten niet of slechts een beperkt aantal uur geslapen. Dat doet iets met een mens en zeker als er nog allerlei hormonen in je lijf zitten na een zwangerschap en met het geven van borstvoeding.

Resultaat was dat er kortsluiting was in mijn hoofd, ik kon geen onderscheid meer maken tussen werkelijkheid en mijn gedachten. Aan het einde van deze bijzonder heftige dag hebben mijn moeder en mijn man mij naar de crisisdienst bij het Catharina ziekenhuis gebracht waar wij vervolgens lang moesten wachten. Het enig dat ik wilde op dat moment was slapen…. alleen dat lukte niet. Mijn lijf en systeem wist kennelijk niet meer hoe dat moest. Ik kreeg in eerste instantie slaaptabletten mee zodat ik nog borstvoeding kon blijven geven.

Die bewuste maandag was ik ontzettend bang om iemand te verliezen, elke keer dacht ik dat er iemand in mijn “inner circle” dood zou gaan. Dat ik iemand die mij dierbaar is zou kwijtraken, er zat heel veel angst in mijn lijf. Die kalmerings- en slaaptabletten wilde ik in eerste instantie niet slikken, ik dacht dat dan mijn eigen leven zou eindigen en dat wilde ik absoluut niet. Er gingen op dat moment nog steeds allerlei irrationele gedachten door mijn hoofd.

In het verdere traject van mijn behandeling bij de GGZE werden andere medicijnen voorgeschreven (anti psychotica) waardoor ik toch met de borstvoeding moest stoppen. Dat vond ik vreselijk, iets waar ik zo van kon genieten, even een intiem momentje met Bram en deze keer was het mij wel gelukt met de borstvoeding, daar was ik trots op. Uiteraard heb ik gehoor gegeven aan de adviezen en heb ik de borstvoeding met pijn in mijn hart afgebouwd.

Er zijn meerdere momenten geweest waarop ik mezelf verzet heb tegen de medicatie, ik geloofde hier niet in en had ook nog eens last van de bijwerkingen. Mijn man dacht daar anders over en vond dat ik deze pillen moest slikken. Toen wij eerder terugkwamen van een weekend met mijn familie deed mijn man een hele harde uitspraak, zo hard dat ik die uitspraak hier niet aan het digitale papier toevertrouw. Ik heb deze uitspraak met enkele mensen gedeeld en mijn moeder reageerde daarop met deze uitspraak staat gekrast in mijn hart. Dat vond ik erg verdrietig om te horen, zoveel pijn deed het haar dus ook… Dat was mijn “turningpoint”, die opmerking. Vanaf dat moment dacht ik Marloes zorg ervoor dat je weer stevig in jouw schoenen staat en vecht voor het moederschap. Een aantal jaren na de scheiding heb ik nog EMDR gedaan om een andere emotie en gevoel aan deze vernietigende uitspraak te koppelen. Dat is gelukt in één sessie met Marieke. Daarnaast heb ik voor mezelf ook andere manieren van therapie; schrijven, (hard)lopen in de natuur, yoga en creatief bezig zijn.

Zoals ik er nu op terugkijk en reflecteer op die periode denk ik dat die kortsluiting in mijn hoofd een een duidelijk signaal van mijn lijf was dat ik niet kon negeren en ook mijn omgeving niet. Het was nodig zodat er iets zou veranderen in mijn leven, dat gebeurde in eind 2013 op mijn werk, de 1e baan na het behalen van mijn doctorstitel.

1 jaar na deze heftige ervaring hebben Bart en Paul laten weten dat ze samen met VDL besloten hadden om Lock´n´Go failliet te laten gaan. Ze hadden geen werk meer voor mij en op advies van het UWV en het Juridisch Loket heb ik de vaststellingsovereenkomst niet ondertekend. Ik was op dat moment nog niet hersteld van mijn psychose en volledig beter gemeld door de werkgever. Achteraf kan ik nu stellen dat het een harde (levens)les was als medewerker, jonge vrouw en moeder van 2 kleine kinderen. Wel een les die ik neeneem in mijn rugzak en ik op geheel eigenwijze toepas als leidinggevende. Bij uitval van medewerkers in mijn team vertel ik verhalen over mijn verleden en probeer ik ze daarmee advies te geven en te beschermen.

In 2018 kwam er weer een heftig life event mijn scheiding. Die gedachten van iemand “kwijtraken” in 2012 waren dus nog niet zo gek… alleen duurde het een aantal jaar na de psychose voordat het zover was.

kaft van mijn proefschrift (2010)

Er is nog meer gebeurd in mijn leven op het gebied van structurele gebeurtenissen met een impact op mijn levensloop zoals ik met mijn afstuderen en proefschrift onderzocht had. Deze verhalen komen wellicht nog terug in andere blogs en uiteindelijk in mijn (tweede) boek dat ik aan het schrijven ben (tussen de bedrijven door ;)).

In mijn herstelperiode heb ik meerdere TED talks over het brein bekeken en deze TED talk van Elyn Saks intrigeerde mij, wat een heftig verhaal. Ik schrok ervan dat ze meerdere malen opgenomen was in een gesloten inrichting. Tevens inspireerde haar TED talk mij ook door wat zij uiteindelijk bereikt heeft in haar werkende leven; Professor of Law, Psychology, and Psychiatry and the Behavioral Sciences. Daarnaast stelde het meermaals kijken mij ook gerust; ik ben niet gek en het ligt niet aan mij. Zolang ik zelf zorg voor mijn dagelijkse balans door middel van levensstijl in plaats van met medicatie heb ik er vertrouwen in dat ik niet nogmaals een psychose hoef mee te maken in mijn leven. Uiteraard blijf ik wel extra alert voor de signalen in mijn lijf en blijft het een uitdaging om mijn grenzen aan te (blijven) geven.

TED talk Elyn Saks (2013)